18 jun De pillensplijter
Dat staat als een paal boven water, ook al is meer onderzoek naar de effecten in de praktijk nog nodig. Een pil breekt namelijk zelden exact doormidden. Bij medicatie waarvan de precieze dosering belangrijk is, geeft dit ongewenste variaties.
In het magazine Schild werd eerder aandacht besteed aan het halveren van schildklierhormoontabletten.
Verschillende onderzoekers vonden grote verschillen tussen de doses van de twee helften van één gehalveerde pil. In een extreem geval liep dit verschil op tot ruim 20%.2)
Zeker bij medicatie waarbij de dosering nauw luistert, is dit een (nog) onderschat probleem, zeggen de onderzoekers. Sommigen roepen de farmaceutische industrie daarom op, pillen op de markt te brengen in meer verschillende doseringen.1,2,3)
Breken, snijden of met de splitter
Het is veruit het beste om pillen niet door midden te breken, daar zijn de onderzoekers die voor dit artikel zijn geraadpleegd het over eens. Maar, erkennen ze, soms ontkom je hier als patiënt niet aan. Bijvoorbeeld omdat je medicijn niet in de dosis wordt geproduceerd die jij nodig hebt. In dat geval wordt je geconfronteerd met de vraag hoe je dan halve pillen krijgt met een zo gelijk mogelijke dosering: met de hand breken, hakken of snijden met een aardappelschilmesje, of een tablettensplitter gebruiken?
Zeker geen keukenmes
Keukenmesjes vallen in ieder geraadpleegd onderzoek af omdat ze veel te onnauwkeurig zijn. Dan blijft over het dilemma: hand versus splitter? In twee Nederlandse onderzoeken (uit 2013 en 2014) komt breken met de hand als beste uit de bus 1,3), maar volgens een onderzoek in Saudie Arabie uit hetzelfde jaar kun je juist het beste een apparaatje gebruiken 2). Hoe kan dit nu? Vergelijking resultaten in grafiek3)
Grote versus kleine pillen
De redactie van SON denkt, dat het verschil in de onderzoeken misschien te maken heeft met de grootte van de tabletten die in de onderzoeken werden gehalveerd. De Nederlandse onderzoekers braken in beide onderzoeken paracetamols van 500 mg, de Saudies onderzochten het halveren van salbutamol tabletten van 4 mg. Als je de uitkomsten naast elkaar legt, lijkt het breken van kleine pillen met de hand moeilijker dan het breken van een (relatief grote) paracetamol.
Niet elke splitter is goed
Bij medicatie waarvan de dosering nauw luistert, is het des te belangrijker dat je je pillen zo nauwkeurig mogelijk breekt. Dit zou betekenen, dat de kleine tabletjes van schildkliermedicatie het beste met een splitter worden gehalveerd. Let wel: met een goede splitter, want de ene splitter is de andere niet. Een slechte splitter levert zelfs slechter resultaat dan een keukenmes. Het Saudische onderzoek (dat het halveren van kleine pillen onderzocht) vermeldt helaas niet welke splitters er voor de 4 mg tabletten werden gebruikt. Bij het breken van paracetamol kwamen goed uit de test splitters van: HeathCarelogistics en Pilltool.
[red.] Aspen, de fabrikant van Thyrax levothyroxinetabletten heeft aangekondigd de huidige 3 beschikbare sterkten uit te breiden met meer sterkten. Patiënten hoeven dan minder vaak tabletten te halveren.
Referenties
- Tabletten breken is geen half werk, Pharmaceutisch Weekblad, nieuwsberichten, 22-05-2013 .
- Accuracy of tablet splitting: Comparison study between hand splitting and tablet cutter, Walid A. Habiba, Abdulaziz S. Alanizia, b, Magdi M. Abdelhamida, Fars K. Alanizia, DOI: 10.1016/j.jsps.2013.12.014 Open Access funded by King Saud University, Saudi Pharmaceutical Journal, Available online 25 December 2013:
- International Journal of Pharmaceutics, Volume 466, Issues 1–2, 15 May 2014, Pages 44–51, The accuracy, precision and sustainability of different techniques for tablet subdivision: Breaking by hand and the use of tablet splitters or a kitchen knife,Diana A. van Riet-Nalesa, Myrthe E. Doevea, Agnes E. Niciaa, Steven Teerenstraa, c, Kim Notenboomb, Yechiel A. Hekstera, c, Bart J.F. van den Bemtc.
Dit artikel is in 2014 gepubliceerd op SON.nl, de website voor schildklierpatiënten.