Hypothyreoïdie vergroot niet het risico op dementie

Eerder verband weerlegd

Onderzoekers van de universiteit van Texas hebben het oorzakelijke verband tussen hypothyreoïdie en Mild Cognitive Impairment weerlegd in een grootschalig onderzoek. Tot voor kort werd juist gedacht dat een te traag werkende schildklier één van de mogelijke oorzaken was van Mild Cognitive Impairment. Deze aanname is nu op lossen schroeven komen te staan. 1) 2)

MCI: milde klachten, ernstige diagnose

Met Mild Cognitive Impairment wordt een scala aan milde denkstoornissen bedoeld, waarvan vergeetachtigheid de meest herkenbare is. Het gaat om stoornissen die niet ernstig zijn, maar die iemands dagelijks functioneren wel beïnvloeden. MCI is bovendien een kenmerkend voorstadium van dementie. Het is geen wet van meden en perzen, maar in vijftig procent van de gevallen leidt MCI tot dementie. Dit maakt dat MCI, ondanks de relatief milde klachten, toch een ernstige diagnose is.
MCI kan zich, behalve in vergeetachtigheid, ook uiten in problemen met taal, concentratie en bijvoorbeeld het oplossen van dagelijkse problemen. De belemmeringen van MCI zijn voor mensen uit de omgeving eigenlijk altijd opvallend. 3)

Juich niet te vroeg

Negentienhonderd mensen deden aan het Texaanse onderzoek mee, allen tussen 70 en 89 jaar oud. Ook nadat gekeken werd naar leeftijd, sekse, en overige gezondheidsproblemen, werd geen verband met (subklinische) hypothyreoïdie gevonden. Het onderzoek wordt door een andere onderzoeker ‘robuust’ genoemd. Maar aangezien het eerdere bevindingen weerspreekt, is zeker meer onderzoek nodig, voordat vaststaat dan het verband er echt niet is. 2)

Oorzaken van MCI

MCI kan worden veroorzaakt door medicatie, een depressie, spanningen of lichamelijke ziekten (zoals een vitaminegebrek). Wanneer MCI het voorstadium van dementie is, kent het dezelfde oorzaken als de dementie zelf.

Meer over dementie

Letterlijk betekent dementie ‘ontgeesting’, en dat is een veelzeggende term. 4) Dementie is de verzamelnaam voor stoornissen waarbij de verstandelijke vermogens achteruit gaan. Het meest opvallend hiervan zijn de ernstige geheugenproblemen.
De bekendste vorm van dementie is Alzheimer, waarbij de hersenfunctie achteruitgaat door de ophoping van eiwitten. Maar welke vorm van dementie iemand ook heeft, in alle gevallen worden het denkvermogen op allerlei manieren verminderd. Ook kan iemands persoonlijkheid en zijn of haar gedrag veranderen. In de laatste fase van het ziekteproces is de patiënt zeer hulpbehoevend en herkent hij zijn familie en omgeving niet of nauwelijks meer.

Oorzaken van dementie

De belangrijkste oorzaak van dementie is simpelweg ouderdom: hoe ouder je wordt, hoe meer kans. Vrouwen hebben sowieso meer kans om dement te worden, en ook erfelijkheid speelt bij sommige soorten van dementie een rol. 5)
Daarnaast hebben de volgende groepen mensen een verhoogd risico. Mensen met:  5)

  • hoge bloeddruk
  • aderverkalking
  • suikerziekte type 2
  • bepaalde hartritmestoornissen
  • een verhoogd gehalte van bepaalde stollingsfactoren in het bloed
  • een gestoorde cholesterolhuishouding

Dementie voorkomen

De waslijst aan risicofactoren is lang, maar er zijn gelukkig ook dingen die je zelf in de hand hebt. Want ook roken, en te veel en te vet eten geven je een verhoogde kans om een vorm van dementie te krijgen. Terwijl veel bewegen, veel sociale contacten hebben en dingen doen die je geest bezig houden je tegen dementie lijken te beschermen. Het drinken van koffie en wijn trouwens ook. 5)

De ziekte van Alzheimer

Is een ziekte van de hersenen en de meest voorkomende (en bekende) vorm van dementie.
Door een ophoping van eiwitten tussen de hersencellen wordt in feite het contact tussen de cellen en hun functie gehinderd. Op den duur worden ook de hersencellen zelf aangetast. Dit proces begint meestal in de hippocampus, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het opslaan van informatie; het maken van herinneringen. 4)
De belangrijkste risicofactoren van Alzheimer zijn niet te beïnvloeden: ouderdom en genetische aanleg. Maar omgevingsfactoren zijn ook bijzonder belangrijk wat betreft het (moment van) ontstaan van de aandoening: goede voeding(stoestand) onder andere ‘goede’ vetten of het zogenaamd Mediterraans dieet, voldoende lichaamsbeweging, gezonde levensstijl (niet roken/drinken).

Referenties en bronnen:

    1. Ajay K. Parsaik, e.a., Hypothyroidism and Risk of Mild Cognitive Impairment in Elderly Persons. A Population-Based Study. JAMA Neurology, published online December 30, 2013. 
      Medical Express, neuroscience, 30-12-2013, Underactive thyroid not linked to memory problems, naar een artikel gepubliceerd op JAMA Neurology (zie boven).
    2. F. Hoogeveen, Leven met dementie, p. 59-65, 2008.
    3. Hersenstichting
    4. GGZ Centraal
    5. Alzheimer Centrum VUMC

Dit artikel is eerder geplaatst op schildklier.nl