Langzame instelling op T4 bij CHT beter op de lange termijn

Kinderen die geboren worden met een ernstig gebrek aan schildklierhormoon, zijn beter af wanneer ze terughoudend worden behandeld. Kort gezegd is dat de uitkomst van het meest recente onderzoek naar aangeboren hypothyreoïdie in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam.1 Als je het positief bekijkt, betekent dit voor ouders, dat zij zich geen zorgen hoeven te maken of ze er wel snel genoeg bij zijn geweest. Aan de andere kant betekent dit ook, dat er vooralsnog weinig te doen valt aan de achterblijvende ontwikkeling van je kind, wanneer hij of zij geboren is met een ernstig schildklierhormoontekort.

Ontwikkeling blijft achter

Schildklierhormoon speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van een kind tijdens de zwangerschap. Schildklierhormoon helpt bij de ontwikkeling van het skelet en het gebit, maar is vooral belangrijk voor de aanleg van het centraal zenuwstelsel: de hersenen en het ruggenmerg. Het centraal zenuwstelsel stuurt onder meer de (fijne) motoriek aan, en is ook bepalend voor de intelligentie ontwikkeling van kinderen.
Wanneer een kind tijdens de zwangerschap te weinig T4 krijgt, kan dat ingrijpende gevolgen hebben. Je ziet vaak, dat deze kinderen zich motorisch minder goed ontwikkelen, en ook dat hun intelligentie achterblijft. Hoe ernstig deze gevolgen zijn, wordt bepaald door de mate van het T4 tekort in de baarmoeder.2
Om een idee te geven hoe vaak dit voorkomt: van de 4000 kinderen die worden geboren, heeft er één een ernstig gebrek aan schildklierhormoon. Het aantal kinderen waarbij een matig tekort aan T4 wordt vastgesteld, is een stuk hoger.

Hoge doses T4 zijn zinloos

Sinds 1981 wordt in Nederland bijgehouden hoe kinderen met aangeboren hypothyreoïdie (CHT) worden behandeld en hoe het later met ze gaat. Dit levert inmiddels een schat aan gegevens op, waar onderzoekers veel van leren. Zo kan nu goed worden vergeleken wat de verschillende manieren van behandeling voor de kinderen opleveren.
In 2012 leerde vergelijking van de gegevens al, dat de manier waarop kinderen die met een tekort aan T4 worden geboren, behandeld worden uiteindelijk weinig effect heeft. Het effect van schildkliertekort in de baarmoeder lijkt helaas onomkeerbaar te zijn.2
Kinderen met aangeboren hypothyreoïdie ontwikkelen zich hoe dan ook minder goed dan hun leeftijdsgenootjes. Wanneer ze één en twee jaar oud zijn, blijkt hun motorische en cognitieve ontwikkeling achter te blijven.

Langzaam is op lange termijn beter

Lang werd gedacht, dat het cruciaal was om zo snel mogelijk een normale waarde van schildklierhormoon in het bloed te krijgen. Om dit te bereiken kregen kinderen zo snel mogelijk hoge doses T4.3,4 Nu blijkt dat zinloos te zijn. Sterker nog, een te agressieve behandeling lijkt zelfs het omgekeerde te bereiken.
Onderzoekers uit het Sophia ziekenhuis hebben bekeken hoe het met kinderen met T4-tekort gaat wanneer ze bijna twee jaar zijn, en nogmaals wanneer ze elf jaar oud zijn. Dit onderzoek laat zien, dat kinderen die veel T4 krijgen, uiteindelijk een lager IQ hebben, dan kinderen die minder medicijnen hebben gekregen.1

In eerste instantie reageren kinderen positief op een behandeling die hun schildklierhormoon snel op peil brengt. Wanneer ze bijna twee jaar zijn, doen deze kinderen het beter dan kinderen waarbij het TSH langzamer op peil is gebracht. Maar dit voordeel verandert tegen de tijd dat ze elf jaar zijn in een negatief effect: dan scoren ze lager dan gemiddeld, en ook lager dan kinderen die minder T4 kregen.

 

Bronnen:

  1. J Clin Endocrinol Metab. 2013 Nov;98(11):4499506. doi: 10.1210/jc.20132175. Epub 2013 Aug 26, Cognitive development in congenital hypothyroidism: is overtreatment a greater threat than undertreatment?, Bongers-Schokking JJ, Resing WC, de Rijke YB, de Ridder MA, de Muinck KeizerSchrama SM. PhD, Department of Endocrinology, Erasmus Medical Center Sophia Children’s Hospital, Rotterdam, The Netherlands.
  2. J Dev Behav Pediatr. 2012 Oct;33(8):63340. doi: 10.1097/DBP.0b013e3182690727, Evaluation of cognitive and motor development in toddlers with congenital hypothyroidism diagnosed by neonatal screening, Van der Sluijs Veer L, Kempers MJ, Wiedijk BM, Last BF, Grootenhuis MA, Vulsma T., Psychosocial Department, Emma Children’s Hospital AMC, University of Amsterdam, Amsterdam, The Netherlands. (abstract)
  3. Thyroid. 2002 Jan;12(1):4552, Effect of different starting doses of levothyroxine on growth and intellectual outcome at four years of age in congenital hypothyroidism, Salerno M, Militerni R, Bravaccio C, Micillo M, Capalbo D, Di MS, Tenore A., Department of Pediatrics, University of Naples Federico II, Italy. (abstract)
  4. Clin Endocrinol (Oxf). 2002 Oct; 57(4):52937, Dynamics of the plasma concentrations of TSH, FT4 and T3 following thyroxine supplementation in congenital hypothyroidism, Bakker B, Kempers MJ, De Vijlder JJ, Van Tijn DA, Wiedijk BM, Van Bruggen M, Vulsma T., Academic Medical Center, Division of Pediatric Endocrinology, Emma Children’s Hospital AMC, University of Amsterdam, Amsterdam, the Netherlands. (abstract)

 

Dit artikel verscheen eerder op schildklier.nl